قسمت دوم :فاکتورهای اجرایی

در قسمت اول راهنمای چسب های لیبل : انواع و مشخصات ، چسبهای حساس به فشار را توضیح داده شد واینکه حتی اگر چسبها در یک نوع طبقه بندی شوند، چگونه خصوصیات پایه ای آنها (چسبندگی اولیه ، سیالیت سرد و محدوده دما در بهره برداری) تغییر می یابد.در قسمت دوم راهنمای چسبها در همان زمینه و با یک نظر کلی به عواملی که کیفیت اجرای چسب را تحت تاثیر قرار خواهد داد، اشاره میشود.

.

فاکتورهای اجرایی که می بایست بدانیم

لیبل های خود چسب با چسبندگی های متفاوتی در دسترس میباشند و آن میزان جذب روی سطوح مختلفی است که بر روی آنها اجرا میشود. اما همراه با میزان سطح چسبندگی ، فاکتورهایی  نیز  خارج از خود چسب وجود دارند که مجموعا  بر روی کیفیت اجرا موثرند. ذیلا  به مواردی  که توسط تامین کنندگان متریال  برجسته شده اند و هم ما هم کسانی که میخواهند جنس متریال لیبل را انتخاب نمایند می بایست مورد توجه قرار دهند اشاره میشود.

1- جنس بستر و اثرات کشش سطحی بستر و چسب :   جنس بستر بر روی مقاومت نهایی چسب واتصال آن موثر است.     پلاستیک ، شیشه ،کاغذ ، مقوا ، متال و پارچه همه دارای ترکیبات مختلفی هستند که می تواند براینکه چسب  چگونگه عمل کند موثر واقع شود.همه چسبهای دائمی روی این متریالها خوب کار میکنند  ، اما برای چسب های خاص می بایست از سازگاری آن با جنس  بستر اطمینان یافته وملاحظات ویژه ای را مد نظر قرارداد . 

کشش سطحی ، خاصیتی است که باعث می شود که سطح مایع مانند اینکه روی آن پوست الاستیک ضعیفی است عمل کند. برای اینکه چسب اصطلاحا بستر را خیس کند یک قانون کلی وجود دارد .کشش سطحی چسب می بایست کمتر یا برابر کشش سطحی بستری باشد که به آن لیبل زده میشود.به عبارت دیگر در این شرایط است که خیس شدن بستر اتفاق میفتد  و این بدین معنی است که چسب جذب قویتری نسبت  به بستر تا خودش دارد و لذا در این شرایط چسب بر روی بستر بدون مشکلی جاری میشود و این خود موجب سهولت چسبندگی خواهد گردید.

چسبهای آکریلیک ، به نسبت  ، کشش سطحی بالاتری دارند و به همین دلیل به بسترهای با کشش سطحی  بالا مانند شیشه و نایلون ( پلی آمیدها ) و فلز بخوبی می چسبند.اما چسبندگی به بسترهایی  با سطوح کششی پایین مانند  ” پی ای ”  و ” پی پی ” ممکن است بحرانی گردد. با اصلاح چسب ، کشش سطحی اکریلیک را میتوان پایین آورد تا چسبندگی آن به بسترهایی با سطوح کششی پایین بهبود یابد.

کش سطحی بستر در مواردی مانند لیبل های قابل برداشتن اهمیت زیادی مییابد. تولید لیبلهایی که قابلیت برداشتن از بستر به مدت طولانی را  فراهم کند بطور خاص مورد تقاضا میباشد..مشکلات ممکن است بعد از چند هفته پس از لیبل زدن اتفاق بیفتد. این بدین دلیل است که کشش سطحی چسب ، پایین تر از کشش سطحی متریال بستر میباشد و این خود منجر به افزایش چسبندگی در طول زمان شده و به عبارتی موجب کم شدن امکان جدا شوندگی لیبل میگردد.  

.

2-وضعیت سطح بستر : وضعیت سطح بستر بسیار مهم است زیرا که میتواند بر میزان اتصال و چسبندگی چسب روی بستر موثر باشد. سطوح زبر ، چسبندگی چسب ها را سخت ترمیکند، زیرا سطح تماس کمتری برای چسب جهت اتصال به بستر وجود دارد.در شرایطی مانند این ، چسبی با میزان چسبندگی قویتر مورد نیاز خواهد بود تا به سطح قابل قبولی از چسبندگی برسد.

اگر بستر خیلی زبر باشد چسبندگی فقط میتواند در قسمتهای برجسته زبریها انجام گیرد و قسمت های غیر برجسته با چسب تماس نخواهند داشت. قسمتهای برجسته و غیر برجسته سطوح زبر را می توان به تپه و دره تشبیه نمود که تپه ها در تماس با چسب قرار میگیرند ودره ها نمی گیرند.بر همین اساس است که چسبهای دایمی می بایست که دره ها را هم پر کنند. تامین این میزان چسبندگی با استفاده از چسب بیشتر میسر است و یا  می بایست متریال بستر تغییر یابد.

3- شکل بستر: لیبل زدن بر روی سطوح منحنی و زاویه دار ،جزء موارد  سخت به شمار میایند، خصوصا اینکه سطح رویه متریال از جنس سخت تری هم باشد .موقعیکه یک لیبل صلب و کم انعطاف بر روی سطوح با انحناء زده میشود و از آنجاییکه مدت زمانی وقت لازم است تا چسب روی سطح بستر قرار گیرد تا به چسبندگی حداکثر خود برسد ، لذا در این شرایط صلبیت لیبل موجب خواهد شد قبل از اینکه چسب بتواند به چسبندگی و اتصال کامل خود برسد، لبه های لیبل از سطح کار بلند شوند. حال چنانچه بستر با انحناء دارای سطح زبری باشد کار را بیش از پیش مشکل خواهد نمود. در چنین وضعیتی یا می بایست از لیبلهایی با متریال انعطاف پذیرتر و یا از چسبهایی با قدرت چسبندگی بالاتر استفاده نمود.

4- تمیز بودن سطح بستر:  چه سطوح کثیف،روغنی ، زنگ زده و با گرد و غبار و یا غیره باشد مهم است که سطحی که به ان لیبل چسبانیده می شود تمیز باشد .یک سطح غیر تمیز میتواند مانع از چسبندگی نهایی لیبل گردد.در پروسس تولیدهای خاص،احتمال اتفاق چنین آلودگیهایی محدود و کنترل  شده است. البته چنانچه استمرار تمیز بودن سطوح بستر مورد نظر نباشد ،چسبهای خاصی که به چسبندگی در این شرایط کمک کند وجود دارد.

5-دما :مشخصات چسبها تحت تاثیر دما هستند و با بهبود وانجام  اصلاحات مختلف روی آنها ،  محدوده دما پذیری چسب ،  قابل تغییر است.  در دمای پایین چسب ها سخت تر میگردند واین موضوع باعث کاهش چسبندگی خصوصا چسبندگی اولیه(فوری) خواهد شد. دما نیز در اینکه چسب با چه کیفیتی روی بستر روان شود نقش مهمی بازی میکند.

در دمای بالا ، چسب ها نرم میشوند و  این موضوع ناشی از پایین آمدن مقاومت داخلی چسب است. نرم شدن چسب ممکن است تا حدی چسبندگی را بالا ببرد، زیرا به روان شدن چسب کمک میکند و نتیجتا سطح چسبندگی با بستر افزایش مییابد.اگر یک چسبی خیلی نرم شود موجب از دست دادن خاصیت چسبندگی آن میگردد .ضمن اینکه با نرم شدن چسب تمایل بیشتری به روان شدن و شره کردن پیدا مینماید.

بهترین و اپتیمم ترین دما برای اجرای لیبل ، دمای نزدیک به دمای اطاق است .چنانچه اجرای لیبل در دمای اطاق انجام شود و چسب فرصت برای تکمیل و افزایش چسبندگی به متریال بستر پیدا کند، مقاومت بیشتری در مقابل دماهای بالاتر و پایینتر خواهد داشت.

 به عنوان یک قانون کلی میتوان گفت چنانچه لیبل زدن در دمای زیر صفر درجه سانتیگراد و یا روی بستر سرد 20- درجه سانتیگراد اجرا شود، در این شرایط لازم است از چسب با قابلیت مقاومت در هوای سرد استفاده شود . دماهای خیلی پایین میتواند بسیار مشکل آفرین گردند ، زیرا هر چسبی دارای حداقل دمای قابل اجراست و بدین معنی است که این کمترین دمایی است که در آن کار میتواند اجرا شود و هنوز چسبندگی داشته باشد وآن دما  درست قبل از آنست که چسب حالت کریستالی بخود بگیرد و جامد شود.

6-تماس با رطوبت :  بعضی وقتها بستر ها مرطوب هستند و این یک موضوع مهمی برای چسبندگی است.در صنایع غذایی  و برای اغلب محصولات ،  لیبل زنی  در شرایط و محیط سرد که امکان شبنم بر روی بستر وجود دارد انجام میگیرد و این موضوع در مواقعی  در فضاهای باز نیز اتفاق میفتد. چسبهای پایه آب قادرند بخشی از این رطوبت را جذب نمایند و لذا میتوانند تا حدی این رطوبت را تحمل کنند. در مواردیکه میزان رطوبت زیاد است استفاده از این چسب کارایی ندارد و می بایست از چسبهای هات ملت و چسبهای پایه حلال استفاده نمود، زیرا رطوبت روی آنها موثر نیست ودر چسب مواد جاذب آب وجود ندارد.

  لیبل های چاپ شده روی متریالهایی از جنس کاغذ بخوبی نمیتوانند در مقابل رطوبت و بخار آب مقاومت کنند.اگر چنبن لیبلهایی قرار است در معرض رطوبت محدودی قرار گیرند  ، میتوان با اجرای لمینت بر روی لیبل از متریال لیبل  و چاپ روی آن حفاظت نمود. لیبل هایی که متریال آنها از جنس فیلم است در مقابل رطوبت دوام بسیار بهتری دارند ، اما در مورد فیلمهای شفاف بعضی ملاحظات خاصی ، برای چسب لازم خواهد بود. زمانیکه لیبلهای شفاف دارای چسب حساس باشند و بر روی  سطوحی که خیس یا مرطوب باشند اجرا گردند  چسب میتواند به حالت امولسیون درآمده و به رنگ سفید شیری درآید.این تغییر رنگ با گذشت زمان از بین خواهد رفت ولی ممکن است چندین روز یا حتی هفته ها طول بکشد.

توضیح:  یک امولسیون مخلوطی است از دو مایع است که در هم حل نمیشوند مانند آب و روغن، مگر اینکه یک امولسیونر به این

مخلوط اضافه شود مانند مایونز که بدون یک امولوسیونر روغن و آب مایونز از هم جدا میشوند.

7-مقاومت در برابر اکسیداسیون و اشعه یو وی : در عمل اکسیداسیون به معنای کم شدن عمر چسب است. دمای بالا ، میزان اکسیداسیون را افزایش میدهد. چسب های اکریلیک خصوصا ، تمایلی به اکسیداسیون ندارند و بنابر این طول عمر و دوام بیشتری دارند  و بالعکس چسب های با پایه لاستیک عمدتا  دارای ترکیباتی هستند که نسبت به اکسیداسیون حساس میباشند. با این حال با استفاده از تثبیت کننده ها میتوان میزان اکسیداسیون این نوع چسبها را تقلیل داد و دوام آنها را مشابه چسبهای اکریلیکی کرد. زمانیکه اکسیداسیون انجام میشود ، چسبها به زردی تغییر رنگ میدهند و بتدریج چسبندگی خود را از دست داده و نهایتا سخت شده و به هیچ وجه خاصیت چسبندگی نخواهند داشت.

8-شرایط بهره برداری : لیبلها در مقابل شرایط بیرونی محافظت نشده اند ،بلکه با محیط پیرامون خود در حال فعل و انفعال قرار دارند. بسیار مهم است که همه عواملی که لیبل شما در طول عمر خود با آن روبرو خواهد بود را مد نظر قرار دهید، زیرا برای حفظ کیفیت لیبل ممکن است متریال به خصوصی مورد نیاز باشد. رطوبت ، ساییدگی ، گرما ، روغن ، کثیفی  از جمله مواردی هستند که در شرایط بهربرداری می بایست مورد توجه قرار گیرند و البته در عمل به این موارد نیز محدود نمی باشند

.

همانطور که ملاحظه شد ، چسب های لیبل در شرایط متفاوت و با بسترهای مختلف میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. خوشبختانه روش هایی وجود دارند که شما  میتوانید انجام دهید تا  اطمینان حاصل کنید که چسبی را که انتخاب نموده اید برای نیازهای لیبلتان مناسب است. برای اطمینان از انتخابتان به بخش  راهنمای سریع ما مراجعه نمایید تا ایده های بهتری برای چگونگی بکار گیری دانش جدید خود از چسبهای حساس به فشار برای همه لیبل هایی که مورد نیازتان میباشد  بدست آورید.